Prikkelbare darm syndroom

Wat is het Prikkelbare darm syndroom?

Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of IrritableBowelSyndrome (IBS) is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal en is een veel voorkomende chronische darmaandoening. We spreken van het prikkelbare darm syndroom of spastisch colon wanneer iemand gedurende ten minste 12 weken buikklachten en problemen met de ontlasting heeft, vaak met pijn op wisselende plaatsen in de buik. Mensen met PDS ervaren vaak diarree of juist verstopping. Pijn in de buik staat op de voorgrond bij PDS. De ernst van de klachten varieert van persoon tot persoon. Belangrijk is hierbij wel dat andere -eventueel ernstige- aandoeningen uitgesloten werden.

Het prikkelbare darmsyndroom is een onschuldige aandoening en verhoogt de kans op bepaalde andere ziektes zoals darmkanker niet. Niettemin kan PDS wel voor veel last zorgen en het dagelijks functioneren belemmeren. Een goede opvolging is daarom van belang.

Hoe wordt de PDS diagnose gesteld?

Er bestaat geen eenduidige test om PDS te diagnosticeren. In tegendeel, PDS is een diagnose die wordt gesteld na het uitsluiten van andere maag-darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn of lactose-intolerantie. Hoewel PDS niet ernstig is, kunnen andere aandoeningen met gelijkaardige symptomen dit wel zijn. Daarom is het steeds belangrijk om jouw dokter te raadplegen indien je voor het eerst symptomen hebt die doen denken aan PDS. Er zijn simpele testen die je dokter kan uitvoeren om andere aandoeningen uit te sluiten.

Eens de diagnose van prikkelbare darmsyndroom gesteld is, hoef je je arts niet telkens te contacteren als de klachten opnieuw opduiken, behalve indien:

Je plots vermagert zonder dat je een dieet volgt of een andere duidelijke verklaring hebt;
Er bloed in je stoelgang aanwezig is;
Je aanhoudende koorts en lage buikpijn hebt;
De klachten ‘snachts optreden;
Je vermoedt dat er een verband bestaat met je menstruatie of het gebruik van medicatie;
Je buikpijn kreeg na een verblijf in de (sub)tropen of het Middellandse Zeegebied;
Je langdurig diarree of een verstopping hebt die niet overgaat;
De klachten hardnekkig zijn en je dagelijks functioneren belemmeren;
Bekende klachten en symptomen plots van aard veranderen;
Je ongerust bent of je je ernstige zorgen maakt over de klachten.

Wat is de oorzaak van PDS?

De exacte oorzaak van het prikkelbare darmsyndroom is nog niet gekend. Wel is de kennis over de oorzaken en het ontstaan van PDS sterk toegenomen in de laatste jaren en wordt er nog volop onderzoek naar uitgevoerd. Vermoedelijk speelt een verstoorde communicatie tussen de darmen en de hersenen alsook een verstoorde functie van de darmen een belangrijke rol.

Onze hersenen en darmen staan voortdurend met elkaar in verbinding. De communicatie tussen de hersenen en darmen verloopt via ons zenuwstelsel. Het zenuwstelsel geeft voortdurend signalen van onze darm door aan onze hersenen en omgekeerd. Hierdoor ervaren we bijvoorbeeld honger, misselijkheid, braken, aandrang voor ontlasting, maar ook buikpijn, diarree en verstopping. Bij PDS is er mogelijk een verstoring in de communicatie tussen de hersenen en darmen ontstaan. Het lijkt erop dat de darmen te veel of te sterke prikkels naar de hersenen sturen, waarna de hersenen weer te veel en te sterke signalen naar de darmen sturen. De zenuwcellen in de darmwand geven bijvoorbeeld eerder het signaal ‘pijn’ door aan de hersenen. De darmen van personen die lijden aan PDS reageren te sterk op prikkels en zijn daarom extra gevoelig en beweeglijk.

Soms lijkt de aandoening te ontstaan of te verergeren na een darminfectie of tijdens een periode vol stress, spanningen en emoties, wat een onmiskenbare invloed heeft op de bewegingen van de darm.

Bestaat er een behandeling voor het prikkelbare darmsyndroom?

Hoewel je de oorzaak van PDS niet kan wegnemen, kan je wel de klachten trachten te verminderen. Je levensstijl en voeding kunnen hierbij een belangrijke rol spelen.

Vermijd stress: het aanpakken van stress kan helpen om de klachten te verminderen. Probeer stresserende factoren weg te nemen of er beter mee om te gaan. Hulpmiddeltjes hierbij kunnen yoga of meditatie zijn. Ontdek hier enkele tips om stress te verminderen.
Zorg voor een goede nachtrust en een dagelijks ritme.
Beweeg voldoende: lichaamsbeweging is een goede remedie om stress te verminderen. Bovendien bevordert het ook de werking van de darmen.
Eet gezond: een gezond voedingspatroon kan helpen bij het verminderen van PDS-klachten. Enkele tips hierbij zijn voldoende water drinken,langzaam eten en goed kauwen, pikant eten vermijden, voldoende vezels eten en je alcoholinname beperken. Bij sommige patiënten kan het FODMAP-dieet ook de klachten verminderen. Bespreek dit dieet wel eerst met je arts of dieetkundige alvorens eraan te beginnen.
Probeer eens probiotica of andere hulpmiddelen: bij sommige patiënten kan het innemen van een probiotica supplement helpen de klachten te verminderen. Enkele goede probiotica supplementen zijn onder andere de volgende: Solgar Advanced Multi-Billion Dophilus, Metagenics Probactiol Plus of Trenker Imutis. Verder wordt ook pepermuntolie, lijnzaad en aloë vera soms aangeprezen.